domingo, septiembre 17, 2006

31. Ballard

Zijn vader. Hij heeft zich vanaf de eerste pagina van Crash thuis gevoeld in zijn wereld, zijn taal. De afstandelijke blik, halfverloren in de wereld die hem toch eindeloos fascineert, het vermoeden dat er iets mysterieus en krachtigs in de mens, in de realiteit, huist. “Geen wonder” dan dat James Spader de Ballard figuur speelt in de verfilming van Crash, aangezien hij al jaren (minstens sinds Sex. Lies & Videotape) zijn avatar is op het witte doek.
Gedachten aan het rollen gebracht door Iain Sinclairs uitmuntende studie naar die ongrijpbare film in de BFI Modern Classic series. Veel scherpe observaties, connecties (zijn Ballardianen per definite fans van Helmut Newton?) en context inclusief een mooi interview met Ballard: “Princess Di and Thatcher were the last of them, the only English ones. We aren’t important enough as a country. We don’t generate the myths of the age. Most of them come from America. America is one huge dream generator.”



En dan is er natuurlijk zijn nieuwste boek Kingdom Come. Prachtige beginzinnen: “The suburbs dream of violence. Asleep in their drowsy villas, sheltered by benevolent shopping malls, they wait patiently for the nightmares that wil wake them into a more passionate world.” Daarna is het vintage Ballard. Een verzameling briljante observaties van een zin (“In a few moments they would be bathed in a light more healing than anything on offer from the sun.”) die met typische herhaling zijn obsessies sinds Cocaine Nights (verveling, geweld, consumptie, vrije tijd, charisma - waarom nemen mensen toch genoeg met zo’n middelmatige schrijver als Houellebecq wanneer je Ballard hebt? ) verder verankeren door middel van dat typische latente fascisme wat huist onder de oppervlakte van voetbal in Engeland.



Dezelfde Sinclair observeerde laatst in een interview dat Ballard met de leeftijd steeds linkser wordt (waar het cliché stelt dat je rechtser moet worden.) Misschien. Al zal dat ook relatief gezien moeten worden vanuit een bepaalde jaren zestig perceptie. Ballard was natuurlijk altijd de meest radicale schrijver van zijn tijd, alleen maoïsten en gelijksoortig tuig moeten in hem een conservatief hebben gezien (typisch hoe dat soort maoïsten nu ontmaskerd wordt als racisten. Neem bijvoorbeeld André Glucksmann in Frankrijk, een man die vaak bij Foucault in de buurt stond bij demonstraties. Het zijn dat soort fanaten, zie Leninist Fortuyn, die omslaan terwijl je nooit kan voorstellen dat Nietzscheanen als Foucault, Barthes of Deleuze zulke onzin zouden gaan verkondingen.) Ballard en zijn oude penvriend Baudrillard zijn de grootst levende Links Nietzscheanen, Kingdom Come bewijst eens te meer dat een linkse politiek-zonder-Marxisme bestaat, een soort outsider politiek, kritiek als satire, sociologie als science fiction. “Waarom nog sociologie lezen?” bedenkt hij tijdens het lezen, dit is de sociologie die de juiste vragen stelt, verborgen verlangens ontdekt, haast onzichtbare werelden voor onze ogen zichtbaar maakt.

Kingdom Come is puur plezier van de taal, heeft nog het meest weg van het genot van je vader die voorleest, waarheid en fantasie, zonder limiet, ontsloten.